Cloud Computing (Bulut Bilişim)

Bilgisayarlar ve diğer cihazlar için, uygulama , program ve  verilerin bulutta depolanıp,  istenildiği zaman bu verilere ulaşılabilen internet tabanlı bilişim hizmetlerine Bulut Bilişim (Cloud Computing) denir. 

Bulut bilişim bu yönüyle bir ürün değil bir hizmettir.

Daha basit bir anlatım ile ihtiyacımız olan her türlü doküman ve dosyanın her yerden 

ulaşılabilir olmasını sağlayan bilgisayar anlamına geliyor. Tek bir sunucuda toplanan bilgi, belge, sunum, dosyaların internetin var olduğu her yerden ulaşılabilir olması anlamına geliyor. Bu sayede firmalar daha esnek bir yapıya sahip oluyorlar. 

Sadece firmalar için değil, kişisel veri ve belgelerin her yerden ulaşılabilir olmasını mümkün kılan bulut bilişim hizmetleri, hardisk ve harici taşıyıcılar gibi malzeme gereksinimlerinin ortadan kalkmasını sağlıyor.

Bulut bilişim fikrinin temelleri 1950’li yıllarda atılmıştır. İnternet devlerinden olan Amazon, veri merkezlerini modernize ederek bulut bilişimin gelişmesinde anahtar bir rol oynayarak ilk gerçek bulut bilişim hizmeti olan Amazon S3’ün 2006 yılında hizmete girmesini sağladı.  2008’in ortalarına gelindiğinde, Gartner (Danışmanlık ve Araştırma Şirketi) bulut bilişimi bilgi teknoloji hizmetleri sektöründe hem kullanıcılar hem de tedarikçiler arasındaki ilişkiyi değiştirebilecek potansiyeli işaret etti. 2008 den bu yana Dünya’da yaygın bir şekilde kullanılmaya başlandı. Son birkaç yıldır ülkemizde yaygınlaşan bu teknoloji  oldukça hızlı bir şekilde büyümeye devam ediyor.

Günümüz teknolojisinde ki mevcut cihazlarda kullanıcılar her geçen gün daha fazla kişisel veri ve data saklamak istediği için barındırma kapasitesi büyük sorunlara sebep olmaktadır. Bununla birlikte cihazların özellikleri, kapasiteleri gittikçe artıyor. Bilgisayar, notebook, netbook, ve taşınabilir akıllı cihazların teknoloji ve kapasitesinin artmasıyla orantılı olarak fiyatlar da yükseliyor. Tüm bu sorunlara çözüm olarak ortaya çıkan Bulut (Cloud) Teknolojisi, internet üzerinden, erişimde bulunulan yazılım uygulamaları, veri depolama hizmeti ve işlem kapasitesi olarak tanımlanmaktadır. En düşük kapasiteli cihazla bile istenilen yerden istenildiği zaman her tür bilgiye, kişisel veriye ulaşmayı sağlıyor. Tüm bu işlemler için, dijital bir ağ aracılığıyla çoklu sunucu bağlantısı gerçekleştiriyor. Bulut teknolojisinin üç yapıtaşı vardır. Bunlar SaaS (Software as a Service) yazılımı servis olarak sunma, PaaS (Platform as a Service) platform hizmeti  ve IaaS’tır (Infrastructure as a Service); sunucu altyapı hizmeti.

Software as a Services (SaaS) 

Kullanıcıların ihtiyaç duyduğu CRM, ERP, finans ve muhasebe yazılımları gibi programları bulut üzerinde çalışmasını sağlar.

Farklı lokasyonlarda faaliyet gösteren firmalar için SaaS ekstra yazılım maliyeti oluşturmayarak ciddi ekonomik avantaj sağlar. SaaS için en uygun örnek Gmail’dir. Google’ın sunduğu bu hizmet ile mail gönderebilir, dokümanlarınızı düzenleyebilir ve dosyalarınızı yedekleyebilirsiniz. 

Yazılım bilginiz olmasa dahi tüm işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz.

Platform as a Service (PaaS)

Uygulama geliştiricilere donanım ve yazılım katmanları sunarak projelerini geliştirme imkanı sağlar.

Bu hizmet sistem yönetimi, işletim sistemi, programlama dili ortamı, veri tabanı vs. gibi platformlar sunar. Sistem yönetimi hizmet sağlayıcı tarafından gerçekleştirildiği için siz sadece uygulamaları ve verilerinizi yönetirsiniz. Örneğin PHP ile bir yazılım kodladınız. 

Kodladığınız yazılımın SQL ve web sunucu altyapısı ile uğraşmak zorunda kalmazsınız. PaaS, sadece yazılımınızın çalışması gereken platformları sağlar.

Infrastructure as a Service (IaaS)

Bulut Bilişim’in en temel hizmetidir. IaaS ile sanal sunucu oluşturulup kullanıcılara bulut sunucu hizmeti sunulmaktadır.

Bulut altyapısı ile sanal sunucu kaynakları size özel olarak tahsis edilir. IaaS ile esnek altyapıya sahip olursunuz. Örneğin tatil organize eden web sitelerinde tatil sezonlarının başlangıcına yakın sunucu kaynak ihtiyacı artar. 

Kullanılan kaynaklar, Bulut Bilişim’in esnek yapısından faydalanılarak istendiği zaman arttırılıp/azaltılabilir.

Bulut Teknolojisi’nin Getirdiği Avantajlar

►Bulut bilişim sistemleri API’ler ile hızlı kullanım kolaylığı sağlıyor.

►Daha fazla depolama alanı, hızlı veri transferi ve bu yedekleme üzerinde maliyet tasarrufu yapabilme gibi bir takım olanaklar sağlıyor.

►Sürekli olarak artan verilerin arşivlenmesi, kullanıcıların yetki ve takibi gibi konuların oluşturduğu alt yapı karmaşası ortadan kalkıyor.

►Bulut teknolojisi yazılımları web tarayıcıları üzerinden çalıştığından, bilgisayar, tablet, akıllı telefon ve  Smart TV'ler de kullanılarak platform bağımlılığından koruyor.

►Bulut yazılım hizmetini veren şirketlerin  verilerinin tutulduğu serverları 7/24 yazılım ve donanımsal olarak güvenlik tedbirlerini aldıklarından dolayı ana bilgisayardan daha güvenlidir.

Bulut Teknolojisi’nin Dezavantajları

►Ülkelerin ekonomik durumlarından dolayı dijital bölünmeyi arttıracak, bu da uluslararası, politik ve ekonomik sorunlar doğuracaktır.

►En önemli sorun ise depolanan verilere ulaşılabilmesi için internet bağlantısının olması gerekmektedir. Yani internet olmayan durumlarda bilgilerimize erişmek söz konusu değildir. İnternete bağlı olarak düşük hızlı internete sahipseniz veri alış-veriş hızınız da o derecede daha yavaş olacaktır.

►Bulut teknolojisi servisi kullanarak veri saklanması, kullanıcının verilerini riske atması bilgi güvenliğini ve kullanıcı gizliliğini sağlayamamaktadır. Güvenlik açıkları oldukça fazladır.

►Hizmetlerinin gelişmesiyle birlikte donanımsal ve yazılımsal bakım ve tamir maliyetlerinin azalacak olması ve buna bağlı olarak da bu işi yapan Bilgi Teknolojisi (BT) uzmanlarının iş sahalarının daralması durumu da son dezavantajlardan birisidir.

Bulut Bilişim’in Geliştirme Modelleri

Dört ayrı çeşidi ile karşımıza çıkan bu teknoloji  farklı alanlarda,farklı biçimlerde kullanılmaya olanak sağlıyor.

Public Cloud (Genel Bulut)

İnternet üzerindeki sunucular ile kurulan bir bulut teknolojisi. Küçük ve orta ölçekli şirketlerde kullanacağınız kullandığınız kadar ödeme yapılan  bu modele örnek olarak, elektronik postalar gösterilebilir.

Private Cloud (Özel Bulut)

Bilgileri önemli olan büyük şirketlerin tercih ettiği bir bulut teknolojisidir. Tüm bilgiler kurucunun elinin altındadır ve erişim güvenliği  ve gizliliği yüksektir. Microsoft bunu size Hyper-V ve System Center Ürün Ailesi yardımı ile sağlamaktadır.

Hybrid Cloud (Melez Bulut)

Public ve Private Cloud’un birleşiminden ortaya çıkan bulut teknolojisidir.Şirketlerin hacmine göre birleşim oranlarında farklılıklar görülebiliyor.

Community Cloud (Topluluk Bulut)

Birkaç şirket ile ortak kullanılan hizmetleri barındıran bulut teknolojisidir. Topluluk üyeleri uygulama ve verilere erişebilmektedir.

Bulut Teknolojisi Hizmeti Veren Platformlar

►Dropbox (http://dropbox.com)

►Google Drive (http://drive.google.com)

►Cloud (https://cloud.google.com)

►Yandex.Disk (http://disk.yandex.com)

►Turkcell Akıllı Bulut (http://turkcellakillibulut.com)

►TTNET Bulut (http://ttnetbulutu.com)

►Ubuntu One (https://one.ubuntu.com)

►Box(http://box.com)

Bulut Bilişim Uygulamaları

►Karelport.com: Bulut üzerinden hizmetler, fırsatlar ve sosyal paylaşım olanakları sunan online iş çevresi 

►Amazon Elastic Compute Cloud (Amazon EC2): Ölçeklenebilir ve kullanım kapasitesi kadar ücretleme yapılan Amazon.com’un bulut işlem gücü servisi

►Fizy.com: Bulut üzerinde müzik dinleme servisi

►Google Apps: Ofis, veri ve iletişim amaçlı online uygulamalar

►Salesforce.com: Salesforce’un müşteri ilişkileri yönetimi (CRM) servisi

►Sade Arge: IOT Cloud çözümleri

Referanslar 

• http://www.timurdemir.com.tr/bulut-bilisim-cloud-computing-nedir/
• https://tr.wikipedia.org/wiki/Bulut_bili%C5%9Fim
• http://www.interoute.com/cloud-article/what-cloud-computing
• https://www.business.qld.gov.au/business/running/technology-for-business/cloud-computing-business/cloud-computing-explained
• http://www.endustri40.com/bulut-bilisim-cloud-computing-nedir/
• http://blog.radore.com/bulut-bilisimin-hizmet-modelleri-nelerdir-iaas-paas-ve-saas-nedir.html

  Hasan BOYACI